- АВД
- Ирон адæммæ иуæй-иу нымæцты æвæрд ис дины тæваг, дзурынц сæ нымдгæнгæ, табугæнгæ æмæ арфæйаг ныхæсты. Уыдонæй иу у нымæц авд. Авдимæ бирæ дзырдбæстытæ ис. Æвдгай фырттæ ис Уастырджи æмæ Уациллайæн. Авд æддæгуæлæйы. Аргъæутты авд дуары, Уæйыгыл авд сæры. Авд æфцæджы. Авдуæладзыгон мæсыг. Авдудон (Æвдудон) Авд дæлдзæхы. Авд уæлдзæхы – уæлхуроны уæларвы. Авд хохы сæрты ахизы таурæгъы, аргъауы хъæбатыр. Бæркæдтæ дæр, дам, авд-авды сты. Нарты кадджытæй «Уырызмæджы мæсыг», зæгъгæ, уым Уастырджи дзуры Уырызмæгмæ: «Дæ мадырвадæлтæй цы цъынды æрхастай, уый ахæсс фæстæмæ. Ацу мæ бæхыл, дæхион йæ сæрæн нал у. Акæн мæ куыдзы дæр.Куыдз фурдмæ ныррæйдзæн, науæд дæхи хъæр нæ фехъуысдзæн Донбеттыртæм. Стæй дæм чи фæзына, уыдонæн дæ цъынды радт æмæ зæгъ: «Авд хатты мæм авд фæлтæры авд-авды адæм æрхуы мæсыг амайынмæ куыд фæзынат Нартыхъæумæ». Ома, – 2401 адæймагæй.Раздæр-иу æрвдзæвды фæстæ цоппай кæныны размæ дзуары лæг, хæлттæ сæппаргæйæ, рахицæн кодта авд чызджы æмæ авд лæппуйы. Уыдонæн-иу скæнын кодтой 49 чъирийы (авд хатты авд). Арв адæймаджы кæм æрцавта, уырдæм цæугæйæ дæр-иу адæмы æрурæдта авд хатты. Арвы цæфæй марды дæр-иу хæдзарæй рахастой авд къайæ. Нывонд кусарты фысы цармыл дæр мидæгæй тугæй кодта авд нысаны, хисты фæстæ æрвдзæфы ингæнмæ цыд 49 хатты. Авд сыгъдæг чызджы æмæ лæппуйы æрвылаз дæр кафыдысты йæ ингæныл. Хурфæлтæры хус рæстæджы-иу хъæуыл дæр къусбар æрзылдысты авд чызджы æмæ авд лæппуйы. (Л.А. Чибиров. «Древнейшие пласты духовной культуры осетин»).Ирон адæммæ кадджын сты нымæцтæ æртæ, фараст æмæ æстдæс дæр. Нымадтой æртыгæйттæй, æвдгæйттæй æмæ фарастгæйттæй дæр.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.